NRC

DE BAL IN HET RAVIJN: We beginnen met de premier, die gisteren moest getuigen in het laatste verhoor voor de onderzoekscommissie naar de toeslagenaffaire. Iedereen was daaraan schuldig, zei Mark Rutte (VVD), hijzelf ook. „De bal rolde in het ravijn en niemand stak een poot uit. Een verschrikkelijk ongeluk.” Een schuldige aanwijzen was voor hem ook niet gemakkelijk geweest: al tien jaar, vanaf het begin van de problemen, is hij immers de hoogste baas. Daarmee koos Rutte een hele andere houding dan Wopke Hoekstra (Financiën, CDA). Die had ’s ochtends juist wél gewezen – naar de chaos bij de Belastingdienst, naar de afgetreden staatssecretaris Menno Snel (D66) en naar de media en Kamerleden die de fraudeaanpak hadden aangejaagd.

PYRRHUS IN DE POLDER: „Dit is een roadmap voor de terugkeer van Thierry”, verzuchtte een van Baudets critici gisteren aan de telefoon. „Er staat nog net niet een aantal dagen bij.” Thierry Baudet had zich de afgelopen dagen zó onmogelijk gedragen dat hij zijn felste tegenstanders en het bestuur op één lijn had gebracht. Maar die alliantie viel gisteren uiteen: het bestuur bleek toch weer bereid met Baudet te praten en gunde hem een uitweg zónder royement. Dat was niet genoeg voor de critici. Zo kon Baudet tóch terugkeren, vreesden ze. Prompt vertrokken Annabel Nanninga, Nicki Pouw-Verweij, Joost Eerdmans en Eva Vlaardingerbroek met een gezamenlijke verklaring – en in hun kielzog al snel de eerste andere afdelingen. Baudet staat nog, als een generaal zonder leger, maar met een vol ledenbestand.

Verder op de ruïnes: Van Baudets voorstel voor een „ordentelijke splitsing”, dat hij gisterochtend deed, was dus al snel niets meer over (en het was nog juridisch onhaalbaar ook). Van zijn reputatie evenmin, na het uitlekken van de brandbrief van Pouw-Verweij waarmee zijn antisemitische uitspraken tijdens een partijbijeenkomst op straat kwamen te liggen. Hij ontkende ze niet eens. Zijn grootste uitdaging nu is het bestuur. Dat dreigt hem nog steeds te royeren als hij niet akkoord gaat met een mediastilte, een terugtrekking uit het bestuur en een ledenraadpleging over zijn lidmaatschap.

Reputatiemanagement: Voor zijn tegenstanders is operatie damage control begonnen. In het AD doet Joost Eerdmans zijn best om uit te leggen dat hij „vanwege mijn eigen geweten en mijn familie en collega’s” niet bij Forum kan blijven. Curieus genoeg vindt hij niet zozeer Baudets uitspraken als wel de uitlatingen van de jongerenbeweging problematisch, zegt hij daar. Eerder deze week bood hij zich nog aan als lijsttrekker, toen die uitlatingen (én Baudets uitspraken) al bij hem bekend waren. Eerdmans bevestigt trouwens wel het meest fascinerende detail uit de brief van Nicki Pouw: dat het gedonder op de partijbijeenkomst allemaal begon met een ruzie tussen Baudet en Eerdmans over muzieksmaak.

HANENGEVECHT: Met het aantreden van Liane den Haan als lijsttrekker hoopte 50Plus dat het interne gekrakeel afgelopen zou zijn. Maar in de opmaat naar de verkiezingen is er toch weer onrust, schrijft collega Jos Verlaan. Nu over de kandidatenlijst, die gisteren gepresenteerd werd. Alle zittende Kamerleden liggen overhoop met de nieuw binnengehaalde lijsttrekker Den Haan (die daardoor een wel heel treurige Kamerselfie ‘met de fractie’ moest nemen) en vertrokken van de lijst. Nu wordt er weer aangestuurd op het opstappen van andere kandidaten. Van de tien zetels die de partij onder Henk Krol begin dit jaar in de peilingen scoorde, is er nog eentje over.

HAANTJE: Diezelfde Henk Krol presenteerde gisteren, hoe kon het ook anders, bijna tegelijkertijd het programma van zíjn nieuwe partij, de Lijst Henk Krol, onder het motto ‘Vooruitstrevend Conservatief’. Femke Merel van Kooten is na hun kortstondige samenwerking gewoon weer welkom op de lijst, vertelde hij aan de Volkskrant. Dan zal ze wel moeten leven met een programma waarin natuur en milieu ineens een bijrol speelt, en waarin een van de passages ‘We koesteren de personenauto’ luidt.

ARBEIDSVREUGDE: Onmogelijk maar waar: je kunt dezer dagen ook een kandidatenlijst presenteren zónder gedoe. De PvdA (toch niet de makkelijkste partij) is het gelukt: gisteren werd de lijst officieel gepresenteerd. Eén voordeel van de dramatische negen zetels die de partij in 2017 haalde: er zijn niet zoveel zittende Kamerleden die vechten om een plekje. De hoogste binnenkomer is de prominente Europarlementariër Kati Piri. Verder kiest de partij voor veel verjonging: zo staat de 22-jarige Habtamu de Hoop, raadslid in Súdwest-Fryslân en oud-presentator van Het Klokhuis, op plek tien.