NRC

INFORMEEL? Het was het afgelopen jaar niet eerder voorgekomen dat maatregelen bekend werden gemaakt na het Catshuisoverleg. Dat zondagse overleg in het Catshuis is immers een „informeel overleg”, zo heeft premier Mark Rutte bijna een jaar lang volgehouden, de besluiten worden pas op dinsdag genomen. Toch niet, bleek gisteren, toen minister Arie Slob (Onderwijs, ChristenUnie) vertelde dat hij „opgelucht” was omdat hij kon vertellen dat de basisscholen weer open zouden gaan. Wie ongetwijfeld ook opgelucht was, is minister Wopke Hoekstra (Financiën, CDA), die vrijdag de media al verzekerde dat de kans „heel groot” was dat de scholen weer open zouden gaan. Dat was voor het OMT ook nog maar een letter van het advies op papier had gezet. Het wekte ergernis bij de ChristenUnie, waar ze natuurlijk liever hadden gezien dat hun minister het goede nieuws had gebracht. Ook Klaas Dijkhoff (VVD) had zich geërgerd, zij hij in WNL op Zondag: „Zo ken ik hem niet. Hij leek wel opgenaaid door zijn campagneteam.”

TEGEN MAAR TOCH VOOR: Overigens komt het besluit op het moment dat de coronacijfers nog nauwelijks dalen. Het aantal positieve tests daalt wel, maar dat komt met name doordat er minder wordt getest. De ziekenhuiscijfers dalen nog maar heel lichtjes. Het OMT was dan ook verdeeld over de heropening van de scholen. Sterker nog, wie het advies leest ziet eigenlijk alleen maar argumenten om de scholen gesloten te houden: de situatie in Nederland is „fragiel”, het aantal ziekenhuisopnames zal door opening van de scholen waarschijnlijk stijgen, kinderen blijken zieker te worden van de Britse variant en dragen het daardoor waarschijnlijk ook sneller over. Toch zag de meerderheid van de adviseurs „perspectief” voor het openen van de scholen, maar dan wel onder strengere voorwaarden. Dat wil zeggen: meer mondkapjes, meer ventilatie en een strenger beleid bij bron- en contactonderzoek.

DE VUILNISBAK IN: Een andere voorwaarde die het OMT stelt aan het heropenen van de scholen: de overige maatregelen moeten gehandhaafd blijven. Maar ook de avondklok zou weleens kunnen worden afgeschaft. Premier Rutte grijpt elk moment aan om te benadrukken dat hij héél graag van de avondklok af wil: die moet „als eerste de vuilnisbak in” en ligt „bovenop de stapel” om afgeschaft te worden. Bronnen van de NOS bevestigen: als de cijfers „blijven dalen” - dat gaat dus al niet zo hard meer - wordt de avondklok op 10 februari opgeheven. Wat voor effect die maatregel heeft gehad, is dan nauwelijks nog duidelijk: er is dan pas net een voorzichtige trend zichtbaar in de cijfers, en voor we weten wat het effect op de Britse variant was, zijn we waarschijnlijk nog een week verder.

WHODUNIT: Nog even over het OMT-advies: dat lekte namelijk afgelopen weekend al uit voor er een besluit was genomen. Ook daarover zijn de ergernissen groot: de Rijksrecherche gaat er zelfs onderzoek naar doen, kondigde minister Slob gisteren aan in Op1. OMT-lid Marc Bonten is vast zijn eigen onderzoekje begonnen. Hij stelt: het lek ligt in elk geval niet bij OMT-leden. In principe wordt het advies namelijk pas opgesteld een paar dagen nadat het OMT heeft overlegd. Dat is op vrijdag. Er wordt wel een verslag gemaakt, dat vast naar het Bestuurlijk Ambtenaren Overleg gaat als voorbereiding op het overleg van de bewindspersonen. Daarna gaat dat verslag ook naar OMT-leden, maar volgens Bonten niet op dezelfde dag. Het lek, zo is zijn conclusie, zit in Den Haag.

APERT ONJUIST: In een week tijd zouden 200.000 prikken worden gezet, kondigde minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid, CDA) een week geleden aan. Het zou de eerste versnelling zijn in de vaccinatiecampagne die wat langzaam op gang kwam. Maar er zitten wat rapportageachterstanden in de officiële cijfers, waardoor het leek alsof nog geen tien procent van de prikken was gezet. En dus stapte het ministerie over op een andere rapportagemethode: het aantal geleverde prikken telt vanaf nu, en uit die cijfers blijkt dat het gestelde doel wél is gehaald. Het komt ongetwijfeld dichter in de buurt van het werkelijk aantal gezette prikken, maar toch is het opvallend: de rekenmethode is nog niet gevalideerd waardoor we niet weten hoe betrouwbaar die is. Ik leg hier uit hoe dat precies zit. De vraag blijft dus: zijn die 200.000 prikken wel echt gezet? En ondertussen zijn de ziekenhuizen verbolgen: zij zouden één van de partijen zijn die een rapportageachterstand hebben opgebouwd, zo beweert het ministerie, maar dat is „apert onjuist” volgens het Landelijk Netwerk Acute Zorg.

SHERIFF MET AMBTSKETTING: De rellen liggen inmiddels weer bijna een week achter ons, tijd om de politieke balans op te maken. Met name de VVD lijkt ervan te profiteren, concludeert Petra de Koning: zodra het over law and order gaat komt de VVD in zijn element. Luister ook naar de podcast Haagse Zaken, waarin Mark Lievisse Adriaanse en Folkert Jensma je uitleggen wat er allemaal in werking wordt gezet zodra rellen ontstaan. Daaruit blijkt: burgemeesters zijn sheriffs met een ambtsketting geworden - zij konden al een avondklok (voor kleine kinderen, overigens) invoeren vóór corona.

Luister nu

WAT WIJ VOLGEN: Vandaag moeten alle partijen hun kandidatenlijst inleveren bij de Kiesraad. Nieuwe partijen moeten bovendien de waarborgsom van 10.000 euro betalen - we weten vandaag kortom zo goed als zeker wie aan de verkiezingen meedoen. Ook weten we wanneer het eerste verkiezingsdebat wordt gehouden: de lijsttrekkers nemen het op 8 februari tegen elkaar op, op een „geheime locatie”. Of ze er allemaal bij zijn is nog lang niet duidelijk: VVD en CDA hebben de aanwezigheid van Mark Rutte en Wopke Hoekstra nog niet toegezegd.

QUOTE VAN DE DAG

„Wij doen dit naar eer en geweten. Als mensen dat allemaal niet geloven en werkelijk denken dat er een soort complot achter zit om mensen de hand boven het hoofd te houden, dan is het vertrouwen blijkbaar zo laag dat het zinloos is om in discussie te gaan.”

Thierry Baudet (FVD) heeft niks met complottheorieën, blijkt als de Volkskrant hem vraagt of er geen extern bureau onderzoek moet doen naar de antisemitische berichten van leden van zijn jongerenbeweging.