Beste foodwatcher,

De afgelopen tijd zijn er veel berichten naar buiten gekomen over de prijzen in supermarkten en bij voedselfabrikanten. Zo zijn de bedrijfsresultaten van onder andere Unilever, Coca-Cola, Danone en McDonald's gepresenteerd. Hierbij is duidelijk zichtbaar dat, in een tijd waarin boodschappen en voedsel voor iedereen alsmaar duurder worden, verreweg de meeste ondernemingen flink profiteren en hun nettowinsten zien groeien. Ook blijven we lezen over een dalende inflatie, behálve voor voedselprijzen. En het zal ons niks verbazen wanneer het recente opzeggen van de graandeal met Oekraïne ook nog eens wordt aangegrepen om de prijzen in de supermarkt verder omhoog te gooien. 

Voor ons is dit onacceptabel en we zullen dan ook zeker in actie komen. Benieuwd naar onze plannen? Lees hieronder meer. 

^{Bron: CBS}

De meeste bedrijven zien een groeiende nettowinst, sommigen zelfs tot het dubbele ten opzichte van de vorige periode. Een aantal bedrijven ziet hun winst iets afnemen of hun marges licht dalen, maar geen enkele onderneming boekt verlies. Supermarkten zien hun omzet stijgen, vooral dankzij de hogere prijzen die ze aan hun klanten doorrekenen. Dat zien we bij Jumbo en AholdDelhaize (moederbedrijf van Albert Heijn). Er wordt dan misschien iets minder marge gemaakt of winst geboekt, maar dat levert nog altijd wel 468 miljoen euro op onder aan de streep.

Volgens AholdDelhaize topman Frans Muller "is de piek van inflatie achter de rug". Toch worden onze boodschappen nog altijd duurder. AholdDelhaize kondigde vandaag zelfs aan dat de (welverdiende) salarisverhoging van supermarktmedewerkers in 2024 nog bovenop de nu al torenhoge prijzen wordt gezet. 

Het leven is in de afgelopen jaren voor iedereen duurder geworden. Veel mensen hebben moeten bezuinigen om maandelijks rond te blijven komen. Ook bedrijven worden uiteraard geconfronteerd met stijgende kosten, dat snappen we. 

Maar hoe kan het dat een bedrijf niet alleen winst kan blijven maken, maar deze zelfs ziet groeien, in een tijd dat iedereen moet bezuinigen? Eerder dit jaar is gebleken dat zes op de tien huishoudens niet of moeilijk rondkomen. Waarom kan een bedrijf als Unilever ongestraft uitspreken de prijzen te verhogen puur om de 'winst op peil te houden' en de aandeelhouders meer uit te keren, terwijl de gemiddelde mens amper zijn boodschappenbudget op peil kan houden? Het is ronduit verkeerd en onrechtvaardig als je het mij vraagt. Dat vinden ook organisaties als FNV en ook politieke partijen spreken zich erover uit (SP lanceerde eerder nog een actie). 

Ja, het gevoel van onrecht is er zeker. Maar bij Foodwatch handelen we niet zomaar naar onderbuikgevoelens. Wij baseren onze acties op data, onderzoek, en gedegen feiten. Zo staan we sterk en kunnen we verandering teweeg brengen. 

Ook wij willen graag weten of deze winsten reëel zijn of dat er sprake is van graaiflatie: dat de prijzen van bedrijven harder stijgen dan de kosten rechtvaardigen. Er zijn al verschillende onderzoeken gedaan die laten zien dat de winst harder stijgt dan de omzet, wat een aanwijziging kan zijn voor onnodige prijsstijgingen. De NOS berichtte begin dit jaar ook al dat er wel erg veel aan aandeelhouders wordt uitgekeerd, ten koste van de consument. Het probleem is dat er altijd ook andere verklaringen kunnen zijn. Er is zoveel onduidelijk voor ons als consument, dat het moeilijk is om de vinger op de juiste plek te leggen. Wat onderbelicht blijft, en wat wij nu graag eens boven water willen hebben, is hoe die prijzen überhaupt tot stand komen.

Want wie bepaalt nu eigenlijk die prijs die we in de schappen tegenkomen? Welke kosten worden daarin meegenomen, welke marges en waarvoor? Hoeveel verdient de boer, hoeveel de supermarkt? En moeten we ons richten op de Unilevers, Coca-Cola's en Nestlé of zijn het eigenlijk de supermarkten die verantwoordelijk zijn? Of toch gewoon allebei? Het zijn vragen waar jij en ik niet zomaar het antwoord op hebben, maar die wel beantwoord moeten worden.

Daarom duiken wij de komende tijd met een team van onderzoekers in dit onderwerp, om daarna met gerichte acties te kunnen komen. Want het mag duidelijk zijn - het kan niet zo zijn dat de consument opdraait voor alle kosten. 

Wij blijven druk uitoefenen om misstanden in onze voedselketen aan de kaak te stellen. Samen staan we sterk in onze strijd voor eerlijk, veilig en gezond voedsel voor iedereen!

P.S.: Foodwatch onderzoekt, mobiliseert en informeert. We houden machthebbers & industrie in de gaten en geven politici een duwtje in de rug. We zijn geheel onafhankelijk en als het moet, bijten we ons jarenlang vast in een zaak. Dit kan alleen met giften van mensen zoals jij. Dankjewel! 

Ja, ik help met een donatie >>