De Europese politiek draait weer op volle digitale toeren, met een plenaire sessie van het Europees Parlement en donderdagavond een videocall van de 27 EU-regeringsleiders. Dé brandende kwestie: de mogelijke introductie van een Covid-paspoort waarmee gevaccineerden op reis kunnen. Heilige Graal of splijtzwam? Welkom in NRC Europa! |
En...welkom Nynke van Verschuer! NRC’s kersverse Duitslandcorrespondent pakt in haar eerste bijdrage meteen uit met een profiel van Armin Laschet, opvolger van Angela Merkel als CDU-partijvoorzitter. Wordt hij daarmee ook de nieuwe Bondskanselier, en dus de machtigste EU-leider? Dat is alles behalve een uitgemaakte zaak, schrijft Van Verschuer. Als Laschet in de komende maanden niet overtuigt als CDU-leider, zal hij eind maart, als er met zusterpartij CSU over het kanselierschap moet worden beslist, een zwakke onderhandelingspositie hebben. Dan kan bijvoorbeeld CSU-leider Markus Söder de rol voor zichzelf opeisen. Het wordt voor Laschet hoe dan ook geen makkelijke campagne in aanloop naar de Bondsdagverkiezingen in september. Kiezers voor wie de CDU vijftien jaar door Merkel werd belichaamd, zullen niet zomaar te winnen zijn. |
|
|
|
| Geprikt? Slagboom omhoog! Tenminste, zo zou de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis het graag zien. Met zijn voorstel om een Europees erkend vaccinatiebewijs in te voeren heeft hij de zaak op scherp gezet. Zo’n document - Covid-pas, coronapaspoort, prikpas, vaccinatiekaart, vaccinpaspoort zijn benamingen die circuleren - zou volgens de Griek toerisme weer mogelijk maken en bovendien mensen stimuleren om zichzelf te laten vaccineren. Op de videotop van de EU-regeringsleiders, donderdag, staat het hoog op de agenda. Maar het is „een gevoelige kwestie”, zegt EU-raadspresident Charles Michel, gastheer van de EU-toppen, in een interview met Buitenhof. |
|
|
|
| Heilige graal? Gevaccineerden kunnen de economie weer aanzwengelen, is de gedachte. Met een prikpaspoort kun je weer veilig reizen, shoppen en naar café en restaurant. De Griekse premier, die zijn idee voor de prikpas vorige week al pitchte bij de Europese Commissie, krijgt nu bijval van António Costa, premier van Portugal, dat nu de EU voorzit. „Voor onze landen is toerisme van enorm belang,” zegt Costa. Techbedrijven als Oracle en Microsoft, verenigd onder de noemer Vaccination Credential Initiative, onderzoeken de mogelijkheid van een digitale vaccinpas. De Europese Commissie broedt ook op het idee en heeft over de ontwikkeling van een pas de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) geconsulteerd. |
|
|
|
...of splijtzwam? Griekenland en Portugal kunnen alvast rekenen op steun van Denemarken. En in Polen wordt al concreet nagedacht over een document met QR-code dat elke Pool na de noodzakelijke inentingen kan downloaden. Maar de Roemeense president Klaus Iohannis heeft al laten weten dat hij een prikpaspoort ziet als een splijtzwam. Mogen straks gevaccineerden genieten van hun exclusieve vrijheid terwijl de meeste Europeanen nog in lockdown leven? „De Europese bevolking op deze manier in twee groepen verdelen is geen goed idee”, zegt Iohannis. En vanuit het kamp van de antivaxers wordt heftige kritiek verwacht, als vrij reizen straks alleen maar kan met een vaccinatiebewijs op zak. Op de EU-videotop van donderdag moeten de leiders kleur bekennen in deze kwestie. Wie intussen wil weten hoe het vaccineren ervoor staat in Europa? NRC houdt het hier elke dag bij. |
|
|
|
Balkan achteraan in de rij voor de prik Een groep van 13 EU-landen maakt zich zorgen over de situatie van vaccinatie in buurlanden van de EU. Van de zes landen op de Westelijke Balkan is bijvoorbeeld Servië het enige land waar nu op kleine schaal wordt gevaccineerd. De meeste Balkanlanden, die als niet-EU-landen geen aanspraak kunnen maken op de gezamenlijke vaccinatie-inkopen van de EU, wachten nog op de komst van de eerste vaccins. Nationale vaccinatieprogramma’s zijn er nog niet opgetuigd. Die landen moeten we helpen, vindt de ‘groep van 13’. „Onze grenzen zijn niet veilig” schrijven ze in een brief aan de Europese Commissie. De Balkanlanden hebben hun hoop nu gevestigd op COVAX, een wereldwijd agentschap voor de aankoop van vaccins dat is opgericht door de Wereldgezondheidsorganisatie en wereldwijde liefdadigheidsorganisaties om de toenemende ongelijkheid in de distributie van vaccins aan te pakken. Maar de COVAX-distributie begint pas in de lente. Dinsdag, in het Europees Parlement, roepen de Europese Groenen op tot meer vaccinatie-solidariteit met armere landen buiten de EU. Want als de EU wegkijkt, hebben de Chinezen vrij spel met hun ‘vaccinatiediplomatie’ in regio’s als de Balkan, waarschuwen geopolitieke experts. |
|
|
|
750 miljard euro, het spel en de knikkers Je zou het bijna vergeten, maar op de valreep van 2020 werd er akkoord bereikt over de Europese meerjarenbegroting én het speciale Coronaherstelfonds van 750 miljard euro. Landen, die uit die pot miljarden willen om hun door corona getroffen economie te herstellen, moeten snel met concrete plannen komen. In Italië heeft het al geleid tot een politieke crisis waar oud-premier Renzi de huidige premier Conte verwijt nauwelijks goede plannen te hebben. Italië kan aanspraak maken op 220 miljard euro uit het Coronaherstelfonds. Maar dan moet de Italiaanse politiek het wel eens worden over de toekomstige besteding van het geld. Over het spel en de knikkers rond die 750 miljard aan subsidies en leningen vergaderen maandag en dinsdag de Europese ministers van financiën. |
|
|
|
Arrestatie Navalny - EU waarschuwt Poetin Dat de Russische oppositieleider Aleksej Navalny bij zijn terugkeer zondag in Rusland meteen zou worden gearresteerd stond op voorhand al vast. De Europese reacties zijn al even voorspelbaar. „Compleet onacceptabel”, vindt de Litouwse minister van Buitenlandse Zaken Gabrielius Landsbergis. Hij wil dat de EU Poetin onder druk zet. „Als Navalny niet snel wordt vrijgelaten, moet de EU sancties tegen Rusland aanscherpen”. EU’s Buitenlandchef Josep Borrell zond meteen een tweet waarin hij Poetin oproept Navalny „onmiddellijk” vrij te laten. Zal de Europese bemoeienis enige indruk maken op Moskou? De Europese fractie van christen-democraten (EVP) wil deze week nog een extra debat over de kwestie in het Europees Parlement. Het lijkt uitgesloten dat Poetin dit debat via Zoom of Teams gaat volgen. |
|
|
|
Verder deze week in het halfrond De eerste, grotendeels digitale, plenaire EP-sessie van 2021, met een volle agenda. Woensdag, op de dag van de inauguratie van Joe Biden als president van de VS, debatteren de Europarlementariërs over de kwalijke gevolgen van desinformatie en hate speech in een democratie. Deze week ook debat en stemming over het rapport Eerlijk Wonen van GroenLinks-Europarlementariër Kim van Sparrentak. „Wonen is een basisrecht maar voor steeds meer mensen onbetaalbaar”, zegt Van Sparrentak. „Samen moeten we in Europa wonen weer toegankelijk maken voor iedereen.” Woensdag wordt gestemd over de resolutie van PvdA’er Paul Tang die oproept tot fermer EU-optreden tegen belastingontwijking. Bermuda, de Bahama’s en de Kaaiman Eilanden werden volgens Tang ten onrechte recent van de EU-lijst van belastingparadijzen gehaald. Hij wil dat die lijst wordt herzien en dat ook „EU-belastingparadijs Nederland onder de loep wordt gelegd.” Tangs collega Agnes Jongerius vecht deze week voor Europese wetgeving voor ‘het recht op onbereikbaarheid’. „Nu werk steeds digitaler wordt, is het nog urgenter om voldoende rust te kunnen hebben.” Woensdag stemt het Europees Parlement over Jongerius’ voorstel. |
|
|
|
Vorige week misschien gemist | | | • | Een wereldwijde handelsoorlog zou zeer negatief uitpakken voor Nederland. Dat blijkt uit een analyse van De Nederlandsche Bank (DNB), schrijft NRC-redacteur Maarten Schinkel. |
| • | Europees anti-fraudebureau doet onderzoek naar EU’s grenswachtagentschap Frontex, schrijft collega Michel Kerres. |
|
|
|
|
|
Caroline de Gruyter | De vloek van de exiteers | Het VK verliet de EU om van de red tape verlost te zijn, maar gaat er nu meer onder gebukt dan ooit, schrijft Caroline de Gruyter. Dit is politiek dynamiet. Als ze niet van de EU afkomen door haar te verlaten, kunnen de Britten alles proberen om haar kapot te maken. |
|
|
| | Luuk van Middelaar | Leugen overleeft leugenaar | In een democratie moeten we de feiten verdedigen als feiten: niet alles is een mening. Tegelijk moeten we pluraliteit en tegenspraak toelaten: de toekomst is open en het resultaat van keuzes. Waarom anders verkiezingen houden?, schrijft Luuk van Middelaar. |
|
|
|
---|
|
|
|
|
|