Beste Lezers, In Nieuwsbrief nummer 41 nemen we afscheid van Frits Zwart en verwelkomen we Philomeen Lelieveldt als conservator van de muziekcollecties van het NMI.
Gezien de Corona-maatregelen houden het Nederlands Muziek Instituut en het Haags Gemeentearchief de deuren vooralsnog gesloten. Zodra het weer mogelijk wordt het NMI te bezoeken maken we dit bekend op de website en via social media. Voor vragen en informatie kunt u altijd contact opnemen per email: nederlandsmuziekinstituut@denhaag.nl.
Frits Zwart verlaat het Nederlands Muziek Instituut en Philomeen Lelieveldt wordt conservator van de muziekcollecties
Vanaf 1 januari van dit jaar heeft Frits Zwart zijn werkzaamheden voor de collecties van het Nederlands Muziek Instituut (NMI) vanwege zijn pensionering neergelegd.
Ruim 40 jaar betrokkenheid bij het muziekerfgoed
Frits Zwart begon zijn carrière begin jaren '80 als conservator, werkzaam voor de muziekafdeling van het Haags Gemeentemuseum (nu Kunstmuseum) en belast met de zorg voor de muziekarchieven. Daarnaast heeft hij vele lezingen, concerten, tentoonstellingen en publicaties rond de muziekcollectie verzorgd.
Zwart was eind jaren '90 van de vorige eeuw betrokken bij de oprichting van het NMI en gaf leiding aan de organisatie toen deze als inwonend instituut vanaf 2000 in het gebouw van de Koninklijke Bibliotheek gevestigd was. Door de ingrijpende bezuinigingen die in 2013 van kracht werden, werd het NMI gedwongen tot reorganisatie en verloor het zijn zelfstandigheid, maar vond gelukkig onderdak bij het Haags Gemeentearchief waar de muziekcollectie vanaf 2016 is ondergebracht.
Naast zijn dagelijkse werkzaamheden heeft Zwart zich in de loop der jaren toegelegd op de biografie van de dirigent Willem Mengelberg die in twee delen verscheen (1999 en 2016). De biografie is inmiddels ook in het Engels verschenen en binnen twee jaar zal een Duitse uitgave verschijnen.
Van een officieel afscheid is door de huidige corona-maatregelen natuurlijk niets gekomen. Hopelijk zijn daar op afzienbare termijn mogelijkheden voor. U wordt daarover via deze nieuwsbrief geïnformeerd.
Met ingang van 15 maart wordt Philomeen Lelieveldt conservator van de muziekcollecties. Ook zij is, net als Zwart, een Utrechtse musicoloog. Op verzoek introduceert zij zich hieronder:
Kennismaking met Philomeen Lelieveldt
'Als muziekhistoricus leg ik me al 25 jaar toe op het vertellen van verhalen over de rol van componisten, musici en orkesten in het Nederlandse muziekleven. De collectie van het NMI leerde ik goed kennen tijdens mijn onderzoek naar de loopbanen van musici in het vooroorlogse kunst- en amusementsbedrijf (Voor en achter het voetlicht, proefschrift Universiteit Utrecht, 1998). Aan de Universiteit Utrecht doceerde ik vervolgens 20 jaar over het actuele muziekleven en begeleidde ik tientallen studenten naar mooie plekken in de muziekwereld. Tevens onderzoek ik de muziekgeschiedenis van de radio. De archieven van Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid bleken een rijke bron voor mijn hoofdstuk over de Nederlandse radio als productiehuis voor de klassieke muziekwereld (De Radio, een cultuurgeschiedenis (ed. H. Wijfjes, Amsterdam 2019). Daar lag ook interessant materiaal over de samenwerking van musici en componisten bij de experimentele hoorspelen van de NCRV in de jaren zestig en zeventig, wat leidde tot een hoofdstuk in Luisterrijk der Letteren, hoorspel en literatuur in Nederland en Vlaanderen (ed. L. Bernaerts en S. Bluijs, Tielt 2019).
Er gaat niets boven het openen van een archiefdoos en de spanning of je vraag beantwoord zal worden met de beschikbare stukken. Daarin is niets veranderd de afgelopen jaren. Wel is het proces van archiefonderzoek doen enorm versneld door de digitalisering van de (toegangen tot) archieven. Van achter je laptop kun je verschillende collecties tegelijk raadplegen. Zo struin ik regelmatig door de omroepgidsen en kranten in Delpher, door de partituren van de radiomuziek in muziekschatten.nl, en beluister ik interviews met componisten en musici in Beeld en Geluid via de Mediasuite Clariah. De afgelopen jaren maakten ook steeds meer 'private' collectioneurs zoals de stichtingen en websites van componisten en musici hun expertise beschikbaar. Het publiek kan bovendien dankzij de digitalisering meehelpen met het verrijken van metadata van diverse archiefcollecties.
Als conservator van de bijzondere muziekcollecties in het Haags Gemeentearchief wil ik aansluiten bij deze ontwikkelingen en doorgaan met het uitdragen van het (inter)nationale cultuurhistorische belang van de collectie. Muziek vormt het cement van een samenleving en verbindt mensen op wezenlijke momenten van hun bestaan. Het werk van componisten en musici reflecteert op sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen en komt vaak tot stand in samenwerking met andere creatieve makers, zoals schrijvers, theatermakers, dansers, filmregisseurs en geluidstechnici. Ik kijk ernaar uit samen te werken met collega's bij het Haags Gemeentearchief en het publiek de weg te wijzen naar en in deze bijzondere muzikale schatkamer.'
I.v.m. de nieuwe privacywetgeving dient u te weten dat wij uw mail-adres alleen gebruiken om u op de hoogte te brengen van nieuws en activiteiten rond het Nederlands Muziek Instituut. Wij ontvangen graag bericht van u als u deze mailing in de toekomst niet meer wenst te ontvangen. U hoeft dan alleen maar een mail terug te sturen met "geen email" of "adres verwijderen". Wij passen dit dan in ons bestand aan. Stuur een e-mail
