Nieuwsbrief Archeologisch Depot 2017-4

Dit is de nieuwsbrief van het Provinciaal Depot voor Bodemvondsten Overijssel. Elke drie maanden berichten wij u over nieuwe archeologische aanwinsten en ontwikkelingen in Overijssel. Meer informatie over het depot via http://depot.overijssel.nl/.

Noteer deze dag vol lezingen en excursies vast in uw agenda! De dag vindt plaats in theater De Stoomfabriek te Dalfsen van 9.30 tot 16.30. Er zal extra aandacht worden besteed aan de unieke vondsten uit de Trechterbekercultuur en Merovingische periode die in Dalfsen zijn opgegraven. Informatie volgt.

Door toeval ontdekte Dick Schlüter van AWN-19 dat de familie Kemna uit Mander een klein geslepen vuurstenen bijltje uit het Neolithicum in bezit heeft. Het bijltje is 5,5 cm lang, de bijlsnede 3 cm breed en is gemaakt van grijze vuursteen. Het bijltje was volgens mevouw Ria Kemna-Braakhuis (zie foto) in de zestiger jaren gevonden op de Manderse Streu. Voor een spreekbeurt op school van dochter Henriette werd het bijltje in een houten heft gevat. De familie was blij verrast toen bleek dat ze een meer dan 4000 jaar oud voorwerp in huis hadden.

Tekst en foto: D. Schlüter.

Â

Een inventaris en gebruiksonderzoek naar zwaarden uit de vroege middeleeuwen in Nederland, dat ontbrak nog, vond archeologiestudent Jasper Boelsma. Daarom wijdt hij zijn afstudeerscriptie aan dit onderwerp. Niet geheel toevallig doet Jasper, naast zijn studie, aan historisch zwaardvechten bij de Leidse studentensportvereniging "HSSV Ludolph van Ceulen". Met de opgedane kennis van het zwaardvechten in zijn achterhoofd kijkt Jasper naar bepaalde elementen die het gebruik beïnvloeden, zoals de afmetingen van het zwaard en het soort handvat of pareerstang.

Â

In de Lebuïnuskerk van Deventer staat een stenen crypte. Begin jaren ’60 van de vorige eeuw is deze crypte omhoog getakeld tijdens een archeologische opgraving in de kerk en is de loodzware deksel eraf gehaald om de inhoud te bekijken. Er lagen zoals verwacht restanten in van overledenen. Men dacht destijds dat het om 3 individuen ging, maar nu blijkt dat het er mogelijk 4 zijn. Er lag ook een schapenbotje in. De crypte dateert uit de middeleeuwen. Wat kunnen de botten ons vertellen? Wie waren deze mensen en hoe hebben ze geleefd? Daar wil het provinciaal depot samen met TGV Presentaties (het brein achter diverse archeologische ‘cold cases’ in het land) achter zien te komen. Wordt vervolgd….

Groep 8 van basisschool de Meander te Ootmarsum is in oktober samen met Het Oversticht en Laagland Archeologie aan de slag gegaan met bodemvondsten uit Ootmarsum en omgeving. Aanleiding was de opgraving aan de Markstraat 5 te Ootmarsum door Laagland Archeologie. In vier groepen gingen de kinderen de vondsten onderzoeken, determineren en het verhaal erachter uitpluizen. De leerlingen hebben ieder een prachtige PowerPoint presentatie gemaakt van hun vondsten en die gepresenteerd aan de andere groepen 8.

Vuurstenen werktuigjes, gevonden in Lonneker

Hollandse penning van zilver uit de 13e eeuw, gevonden in Heino. Vinder: B. van Heerde

Een zogenaamde paardentrip, tot begin 20e eeuw gebruikt om onder de hoeven te bevestigen om op veengronden te kunnen lopen. Gevonden in Zwolle door dhr. Zwakenberg. Foto en determinatie: A. Zwakenberg.

Vuurstenen werktuigjes uit Dalfsen. Vinder en foto: T. Huisman.

Paardentrip uit Zwolle

Vuurstenen steker uit Dalfsen

De aloude vraag waar precies de Havezate Luttenberg (Het Huys Luttenberg) heeft gestaan is eindelijk beantwoord. Het heeft gelegen in het weiland in de hoek Butzelaarstraat- Looweg in Luttenberg en had waarschijnlijk een middeleeuwse voorganger. Dit kon worden aangetoond met een grondradaronderzoek van bedrijf Laagland Archeologie, die op initiatief van Stichting 700 Jaar Luttenberg onderzoek heeft uitgevoerd om vragen over de vroegste geschiedenis van Luttenberg te beantwoorden. Er is onderzoek verricht naar de vermoedelijke plekken van een middeleeuwse spieker, een oude verdwenen school, een verdwenen kapel en het in 1826 verdwenen erf Vrielink. Des te verrassender was de mooie bijvangst van de verdwenen havezate !!

Als een archeologisch onderzoek is afgerond, worden de gedane vondsten en documentatie overgedragen aan het provinciaal depot. Het provinciaal depot Overijssel heeft de afgelopen periode weer een aantal projecten ontvangen:

Opgraving Plechelmusplein te Oldenzaal

Gezonken schatten

te zien t/m 7 januari 2018 in Nieuw Land Erfgoedcentrum

Wonderlijk weefsel, mystiek in digitale en religieuze kunst

te zien t/m 10 februari 2018 in Stedelijk Museum Breda

Nineveh, hoofdstad van een wereldrijk

te zien t/m 25 maart 2018 in het Rijksmuseum voor Oudheden

Zorgden klompen waarschijnlijk voor voetblessures, blijkt uit fysisch-antropologisch onderzoek naar 500 skeletten van een kerkhof uit Middenbeemster.

Deze nieuwsbrief wordt samengesteld door het Oversticht. U kunt uzelf eenvoudig aanmelden en afmelden.

Contact archeologisch depot: 06-54232004 of [email protected] .

Aan de inhoud van deze nieuwsbrief kunnen geen rechten worden ontleend. Zetfouten voorbehouden. Copyright: Het Oversticht 2017.