Vandaag, vrijdag 16 augustus 2024, markeert een pijnlijke mijlpaal: de eerste Zoutmaxdag van het jaar. Op deze dag hebben mannen in Nederland van 18 tot en met 50 jaar hun maximale zoutinname voor een heel jaar al bereikt. Dit betekent dat ze in slechts acht maanden tijd de aanbevolen maximale hoeveelheid zout hebben geconsumeerd, terwijl er nog ruim vier maanden te gaan zijn in het jaar. 

De meest recente Voedsel Consumptie Peiling (VCP) van het RIVM toont aan dat Nederlandse mannen in de genoemde leeftijdsgroep gemiddeld 8,0 gram zout per dag consumeren. Dit is maar liefst 60% meer dan de door de WHO aanbevolen limiet van 5,0 gram per dag. Zelfs volgens de Gezondheidsraad, die een maximum van 6,0 gram per dag hanteert, overschrijden ze de aanbevolen hoeveelheid zout met aanzienlijke marges. 

Hoewel zout uiteraard een essentieel element is in ons dieet, is overmatige inname schadelijk voor de gezondheid. Een te hoge zoutinname verhoogt het risico op hypertensie, wat kan leiden tot hart- en vaatziekten. Daarnaast kan te veel zout bijdragen aan maagkanker, nierschade en botontkalking. 

Een groot deel van onze zoutinname komt uit voedingsmiddelen, die vaak sterk bewerkt zijn. Maar liefst 87% van het dagelijks geconsumeerde zout is toegevoegd aan voedselproducten, 13% komt uit het zoutvaatje thuis. Kijk je op de lange termijn, dan zijn we relatief gezien zelfs nog meer zout uit voedingsmiddelen gaan consumeren, en strooien we thuis minder met het zoutvaatje. Uit de voedselconsumptiepeiling over 2007-2010 kwam 79% van onze dagelijkse zoutconsumptie uit voedingsmiddelen en werd 21% thuis in de keuken en aan tafel toegevoegd. We krijgen in plaats van minder zout dus relatief meer zout binnen via producten uit de voedingsmiddelenindustrie!   

Door de vrijblijvendheid en magere ambities van de inspanningen vanuit het bedrijfsleven en de politiek om de zoutconsumptie te verlagen, is de absolute afname minimaal. De gemiddelde dagelijkse zoutinname is slechts met 0,7 gram gedaald, van 7,3 gram naar 6,6 gram per dag. Procentueel is dit 4,4% en daarmee een stapje in de goede richting, maar nog verre van de door de WHO aanbevolen 30% vermindering tegen 2025. 

Met deze kant-en-klare maaltijden zit je al snel op en over je zoutlimiet!

Met Zoutmaxdag vragen wij jaarlijks aandacht voor de overmatige zoutconsumptie in Nederland en roepen we op tot dringende actie. Het huidige vrijwillige beleid en de afspraken tussen de overheid en het bedrijfsleven, zoals het Akkoord Verbetering Productsamenstelling en de Nationale Aanpak Productverbetering (NAPV), zijn onvoldoende effectief. Uit een tussenevaluatie van de NAPV door Wageningen University and Research blijkt dat deze aanpak geen leidende rol speelt in de herformulering van voedingsmiddelen. 

Wij dringen aan op snelle en doeltreffende maatregelen om de gezondheid van de Nederlandse bevolking te beschermen en eisen wettelijk bindende maximumwaarden voor zout in voedingsmiddelen. Dit moet niet een plan voor de toekomst zijn, maar een onmiddellijke maatregel. Zoutmaxdag benadrukt de urgentie om onze zoutconsumptie te verminderen. Voorbeelden uit andere landen, zoals de zouttaks in Bulgarije en de chips-taks in Hongarije, tonen aan dat het mogelijk is om effectieve maatregelen te implementeren. 

P.S: Ons onderzoek en onze publicaties rondom Zoutmaxdag kunnen we alleen uitvoeren dankzij de giften van onze donateurs. Overweeg je een (extra) gift aan Foodwatch? Eenmalig of structureel (extra) doneren kan eenvoudig via deze link. We zijn je ontzettend dankbaar!