Sociale media als ego-machines
| Het wereldnieuws is nauwelijks bij te benen de laatste tijd. Maar er is één rode draad door alle turbulentie. Of het nou de Amerikaanse democratische crisis is, de polarisering op sociale media, het geworstel met de pandemie, of de moeizame aanpak van het klimaatprobleem. Veel komt uiteindelijk neer op het verliezen van vertrouwen. Vertrouwen in elkaar, in instituties, in de toekomst. |
| | 1. Information bankruptcy. Kijk bijvoorbeeld naar dit schrikbarende jaarlijkse Trust Barometer-onderzoek van Edelman, met dank aan Rutger van Zuidam voor de tip. Het vertrouwen in vrijwel alle instituties is het afgelopen jaar sterk afgenomen. Vooral in informatiebronnen: de pers, sociale media, zoekmachines. Edelman noemt het ‘information bankruptcy’, een term die weinig goeds voorspelt. Overigens een opmerkelijk lichtpuntje, in Nederland is het vertrouwen in de pers juist iets gestegen: van 58 naar 61 procent. |
|
|
|
| 2. Democratie & sociale media. De rol die (sociale) media spelen in het democratische discours is dan ook behoorlijk ontspoord. Na jarenlange haatzaaierij en desinformatiecampagnes was de maat afgelopen week vol voor Big Tech. Donald Trump is vrijwel gelijktijdig van alle grote sociale media verbannen. Tegelijkertijd is een deel van zijn aanhang digitaal dakloos geworden nu het alternatieve sociale medium Parler ook is geblokkeerd door Google, Apple en Amazon. Dat legt grote dilemma’s bloot over de toekomst van democratie en de macht van techreuzen, waarover ik samen met Clara van de Wiel dit stuk schreef. Interessant draadje van Twitter-oprichter Jack Dorsey over de moeilijke beslissing en zijn hoop op gedecentraliseerde, democratischer sociale media. |
|
|
|
| 3. Verschillende realiteiten. Future Affairs-lezer Lars Lutje Schipholt wees me er terecht op dat er, ook in mijn eigen stuk, opvallend weinig écht diep wordt nagedacht over de oplossingen die verder gaan dan technische fixes. Deze vertrouwenscrisis roept grote vragen op over hoe we ons verhouden tot elkaar, hoe we het weer eens kunnen worden over wat feiten zijn, en de fundamentele capaciteit om ons in een ander te verplaatsen. Hoe kan het überhaupt dat mensen in totaal andere realiteiten leven? Hoogleraar filosofie Catarina Dutilh Novaes tipte me dit goede stuk over het spanningsveld tussen democratie en complottheorieën. Luister vooral ook onze Future Affairs-podcast terug, waarin we praten met Dutilh Novaes en blockchainpionier Sebastiaan van der Lans over de oplossingen voor de infocalyps. | |
|
|
|
| 4. Ego-machines. Sociale media zijn ego-machines die er ondanks alle beloftes van connectie voor zorgen dat we ontkoppeld raken van anderen, van onszelf en van de realiteit. Dus wellicht ligt een deel van de oplossing in het overstijgen van het ego. Dat is minder zweverig dan het klinkt, blijkt uit het fantastische boek Transcend, van psycholoog Scott Barry Kaufman, over de wetenschap achter ego-overstijging en zelfverwezenlijking. Luister ook vooral de podcast van Sam Harris met hem. |
|
|
|
| „Perhaps human nature has been sold short.” |
|
|
|
| 5. Sociale media. En als het over lekker praktische transcendente oplossingen gaat, is Deepak Chopra nooit ver weg. Van hem deze 9 tips om het ego in toom te houden op sociale media, en op die manier te werken aan het herstellen van vertrouwen in elkaar. Prima lijstje lijkt me. Choose if you even want to engage. You’ve decided to engage... So first, listen. Learn about the other person’s values. Try awareness and a pause. Don’t engage in black-and-white thinking. When confronted, stop, take a deep breath, smile and then make a choice. Don’t try to prove them wrong. Be prepared to forgive. Make a (gentle) joke. |
|
|
|
|
|
