Waarom de Poolse rechtsstaat ook de onze is
NRCRecht en onrecht
Abonneer nu
Donderdag 29 oktober 2020
nrc.nl/recht
NRC audio-app

We lanceren deze week onze audio-app: de beste podcasts in één app. Start met luisteren, hoor de wereld! Download de app en luister nu onbeperkt de beste podcasts.

Goedemiddag! In Polen wordt er sinds vorige week aanhoudend geprotesteerd tegen de aanscherping van de abortuswet. Alleen bij incest, verkrachting of directe bedreiging van het leven van de vrouw mag abortus nog. Dus ook niet levensvatbare zwangerschappen moeten worden voldragen. Hoe kun je in 2020 zoiets opleggen? Is Polen nog wel een Europees land, dat past in de waardengemeenschap van de EU? Ik begin er aan te twijfelen.

Vergelding. Dat komt ook door de recente instructie van de topman van het Poolse OM voortaan Nederlandse verzoeken te weigeren om in Polen gearresteerde Nederlandse verdachten terug te sturen. 

  • In dit artikel van onze correspondent staan de achtergronden. Die komen neer op een vergeldingsaanval op de Nederlandse rechtspraak, vanwege eerdere kritiek op de Poolse rechtspraak. En klachten daarover bij het EU Hof in Luxemburg.
  • Ik schreef al eens eerder op dat zoiets te verwachten viel. En hoe dat gepareerd kan worden.
  • In dit commentaar duiden we de context – de Europese rechtsorde, gebaseerd op wederzijds respect, rechtseenheid en het gezag van het Luxemburgse Hof, is hier aan het verkruimelen.
  • Waarom de Poolse rechtsstaat ook ‘de onze’ is, of zou moeten zijn, wordt hier uitgelegd.
Beeld. Wie raakte niet ten diepste aangegrepen door de moord op de Franse leraar Samuel Paty, door een geradicaliseerde moslim? Dit korte beeldfragment uit de toespraak van de Franse president Macron, zegt alles. Ook in de roos: de ingezonden brief van oud-president van de Hoge Raad Geert Corstens over de vraag welk fundamenteel recht hier nu écht is geschonden. Hier te vinden.

Proefproces. In de Volkskrant stond deze week een zeer relevant stuk over één van de moeilijkste ethische dilemma’s in het recht, euthanasie tijdens dementie. In een bijzonder interview van Maud Effting laat verpleeghuisarts Marinou Arends zien hoe het is om hoofdpersoon in zo’n proefproces te zijn. Dit mag niemand missen die hierover nadenkt.

Zelf blijf ik grote moeite houden met stervenshulp aan mensen die hun wil niet meer kunnen uitdrukken, maar mijn inzicht is nu wel verdiept. Lees ook de genuanceerde reacties van psychiater Chabot en verpleeghuisarts Keizer, onderaan. Zij organiseerden een maatschappelijk protest tegen wat de ‘koffie-euthanasie’ is gaan heten. Dokter Arends gaf haar onwetende, wilsonbekwame patiënte, vóór de dodelijke injectie, heimelijk een slaapmiddel in haar koffie. In NRC zijn deze opiniestukken daarover de moeite waard:

Verbannen. VVD en GroenLinks organiseren samen in de Senaat een parlementair onderzoek naar discriminatie. Door de ongewone politieke combinatie en de zeldzame forumkeuze is meteen duidelijk hoe ernstig het probleem is. De initiatiefnemers willen het verschil tussen the law of the books en the law on the ground overbruggen. Ook nu gaat het om de ‘waarden van de samenleving’ – het gelijkheidsbeginsel als fundament van de rechtsstaat. En het onvermogen van bestuur en maatschappij om discriminatie uit het systeem te verbannen.
Cocaïnekoorts. Bij de lancering van de NRC Audio-app trof ik een nieuwe serie over de cocaïnehandel in Nederland aan, van collega Jan Meeus. Aflevering 1 is hier te beluisteren. Zaterdag wijd ik er mijn column aan.
Luister nu
En dit schreef NRC nog meer:
Meer lezen? Ga naar het expertblog of de pagina van NRC Recht. Volg me op Twitter: @folkertjensma. Tips? [email protected]

Deze mail is verzonden naar [email protected]. Stuur deze mail vooral door naar vrienden. Zij kunnen zich vervolgens hier aanmelden.
Bekijk de webversie van deze nieuwsbrief. Beheer je instellingen voor de nieuwsbrief. (Hier kun je afmelden).
Deel deze nieuwsbrief TwitterFacebookLinkedInWhatsapp
NRC