| Vanuit Italië bericht Marc Leijendekker: Geen land krijgt zo royaal steun uit het Herstelfonds (209 miljard euro, waarvan ruwweg een derde aan subsidies, de rest zijn leningen) als Italië. Maar in geen land is er zo veel politieke discussie over. Vorige week dinsdag overleefde premier Conte met kunst- en vliegwerk een vertrouwensstemming waarin dit fonds centraal stond. En nog steeds hangt de toekomst van het kabinet aan een zijden draadje: deze week is er weer een belangrijke stemming, over justitie, en Conte wist zich dit weekeinde nog niet zeker van een meerderheid. Pas twee weken geleden keurde de ministerraad een ontwerpplan goed. De hoofdlijnen in miljarden: digitalisering (46 miljard), verduurzaming (68), infrastructuur (32), onderwijs en onderzoek (28), werk en sociaal beleid (27), gezondheid (18). Maar, en daar gaat het politieke debat direct of indirect over, er zijn drie hoofdproblemen. Eén: wie gaat de plannen verder invullen, het kabinet, het parlement, of een speciale werkgroep? Twee: wie zorgt ervoor dat die plannen ook worden uitgevoerd? Italië is notoir slecht in het opstellen en uitvoeren van projecten en is daardoor ook veel geld uit de Europese structuurfondsen misgelopen. Drie: hoe voorkom je dat het geld wordt gebruikt voor ‘consumptieve’ uitgaven als belastingverlaging in plaats van voor investeringen die erop gericht zijn structurele problemen op te lossen en zo groei te bewerkstellingen?
En vanuit Madrid verslaat Koen Greven: De nationale Spaanse regering maakt zich zorgen over de wijze waarop de zeventien verschillende regiobesturen geld uit het EU-herstelfonds zullen gaan besteden. Spanje maakt aanspraak op een totaal van 70 miljard euro en hoopt daarvan 34,6 miljard euro dit jaar te zullen ontvangen. Van dat bedrag zal 54 procent naar de verschillende regio’s gaan. Als de regio’s er niet in slagen de steun volgens de regels te verdelen dan lopen ze het risico dat er geld terug moet worden betaald aan ‘Brussel’. De nationale regering wil dit voorkomen door de regiobesturen te verplichten een door ‘Madrid’ opgelegde procedure te volgen. Naar verwachting zal in juni of juli een eerste bedrag vanuit Brussel naar Spanje worden overgemaakt. Het Zuid-Europese land heeft voor het gebruik van geld uit het herstelfonds voor een complex systeem gekozen waarbij investeringen in digitalisering en milieuvriendelijke projecten de voorkeur krijgen. Op voorhand is er al een bedrag van 24 miljard euro uit Next Generation EU in de nationale begroting waardoor er meer vaart achter de uitgaven zou kunnen worden gezet. Daarvan zal iets meer dan de helft over de regio’s worden verdeeld, waar competenties liggen als het gaat uitgaven voor milieu, energie, transport, onderwijs en gezondheidszorg, huisvesting en water. PIKANT: De Duitse krant Handelsblatt bericht vandaag dat Duitsland met Brussel in de clinch ligt over haar herstelplan. Berlijn zou veel te weinig plannen hebben gemaakt om de Duitse economie te hervormen – bijvoorbeeld op het gebied van de pensioenen. Naast Nederland riep juist Duitsland vorig jaar het luidst om harde criteria voor hervormingen. | 