“De linkerzijde in Vlaanderen? Dat is de grootste cheering mob van Vlaams Belang. En ze weten goed genoeg waarom”: De Wever schiet met scherp zijn campagne op gang

"De linkerzijde in Vlaanderen? Dat is de grootste cheering mob van Vlaams Belang. En ze weten goed genoeg waarom": De Wever schiet met scherp zijn campagne op gang

Hij heeft z’n liedje al gekozen voor de verkiezingsavond: “Elton John, met I'm still standing.” Hij droomt van zo’n statement, van nog altijd de grootste blijven voor de Vlaamse kiezer. Als hij De Standaard of De Morgen leest, druipt het er zo van af, zo zegt Bart De Wever (N-VA): “Het is “zijn zwanenzang”, “Het is ermee gedaan”, “he’s lost his marbles…” Eender wat je doet, alles wat je doet is blijkbaar verkeerd. Het is altijd in het voordeel van het Vlaams Belang, als ik die analyses moet geloven. Links in Vlaanderen? Dat is de grootste cheering mob van het Vlaams Belang. Ze weten heel goed waarom” En toch lijkt de N-VA-voorzitter strijdbaarder dan ooit. “Als historicus kijk ik naar de longue durée. De lange twintigste eeuw gaat naar een soort eindpunt. En dat eindpunt gaat ook een nieuw begin zijn. Daar wil ik wel graag bij zijn. Als ik daar het initiatief kan in nemen, dat is de kroon op mijn carrière, bij wijze van spreken. Daar werk ik eigenlijk al heel mijn leven naartoe en ik proef dat dat moment er zou kunnen zijn.”

“2023 is een zwaar jaar geweest, met een moeilijke staart. We hadden gehoopt het stikstofdecreet af te ronden in 2023, omdat die vergunningsonzekerheid in Vlaanderen echt wel begint te nijpen op grote en kleine projecten. Ik dacht ja, dat gaat lukken. Dat leek ook zo. En dan heeft de oppositie toch nog de truc van dertig dagen vertraging gedaan. Dat lijkt niet veel, maar dat kan enorme consequenties hebben en dat vind ik ongelooflijk jammer.”

Voor de Ineos-kraker die niet zou doorgaan? Of andere projecten, zoals de luchthaven in Zaventem?

“Eigenlijk is elke grote vergunning rechtsonzeker. De kans, als je procedeert, dat je gelijk gaat krijgen op stikstof, die wordt elke dag een beetje groter. Het vacuüm wordt door de rechter ingevuld met steeds strengere vonnissen en arresten. En als je ziet dat nog maar een paar dagen geleden in Lier een kleine verkaveling van zes woningen sneuvelde op stikstof, ja, dan gaat alles potentieel sneuvelen op stikstof.”

“Dan gaan natuurlijk grote investeerders niet eens meer plannen om iets in Vlaanderen te doen, want het is Russische roulette spelen. En voor de lopende projecten zoals inderdaad Ineos, de verlenging van de vergunning voor de luchthaven van Zaventem, zijn dat zwaarden van Damocles die elke dag kunnen vallen.”

“We gaan proberen dat recht te trekken. Ik hoop dat we dan begin volgend jaar kunnen stemmen, want anders is dat echt een dreiging voor de Vlaamse welvaart. Niet meer of niet minder.”

“En de partijen die dat uitstel hebben gestemd? Ja, ik ben daar eigenlijk echt boos op. Omdat hen duidelijk is uitgelegd wat er op het spel stond en ze toch eigenlijk gekozen hebben, ja, voor een puur particratisch spel. Ik heb er geen ander woord voor. Groen hoopt natuurlijk dat Ineos sneuvelt. Dat kan ik nog ergens begrijpen. Vooruit had eigenlijk wel toegezegd: “Ja, we willen dit ook wel. We snappen dit wel”.

Hebben ze hun woord dan niet gehouden?

“Ja, op het einde hebben ze gezegd: “Goh, wij gaan geen Raad van State vragen, dus om de verlenging van het hele dossier te bewerkstelligen. Maar we gaan het dan toch ook niet tegenhouden”. Ja, dat is een beetje flauw natuurlijk, hè? Maar aan de andere kant, eigenlijk ook Vlaams Belang, toch een partij die de welvaart mee vooropstelt, zou ik denken.”

En die graag met u wilt besturen, straks?

Die vooral ook in Antwerpen toch wel wat belangen heeft? De Antwerpse industrie, de haven. Als je hen beluistert, lijkt het toch alsof ze daar dichtbij willen staan. Dat is er ook wel niet echt uitgekomen gisteren moet ik zeggen. Daar is letterlijk gezegd: "Onze profilering naar de landbouw is belangrijker."

“Maar die profilering is een valse profilering, want die onzekerheid is ook voor de landbouw verschrikkelijk. Geen enkele landbouwer kan nog rechtstreeks een vergunning krijgen, zelfs de verlengingen (want we hebben nu verlengingen gestemd voor anderhalf jaar voor landbouwbedrijven) moet men wel weten dat als die worden aangevochten voor de rechtbank, dat de kans 100 procent is dat die sneuvelen als die niet in orde zijn voor stikstof.”

“Dus men maakt die landbouwers iets wijs, men beliegt die mensen. Maar het kunnen volhouden van die leugens was blijkbaar belangrijker dan het meehelpen redden van de belangrijkste investering in de Vlaamse industrie van de laatste 25 jaar. Ik begrijp dat gewoon niet. Ik heb dat in het Parlement zien gebeuren. Ik vond dat onwaarschijnlijk. Ik kon dat eigenlijk niet geloven dat dat zich echt heeft afgespeeld. Maar toch, toch was het zo.”

Stikstof is wel symptomatisch voor de Vlaamse regering: ze krijgen het niet op orde?

“Ik ben het daar eigenlijk totaal niet mee eens. Als je gaat kijken naar het Vlaams regeerakkoord en je zou dat factchecken, is dat bijna 100 procent uitgevoerd. De Vlaamse regering is ook de enige entiteit in dit land die nog een structureel gezonde begroting heeft. Als je kijkt naar Wallonië, Brussel, dat is voorbij Griekse toestanden. Schuldgraden 200, 300 procent tekort. Een Rekenhof dat de rekeningen niet meer wil goedkeuren. Dus dat is voorbij alles.”

“De Vivaldi-regering, die heeft ons in de top van alle wanprestaties op het podium gespeeld Als het over belastingen gaat, over overheidsuitgaven, over lage groeiverwachtingen, over de schuldgroei of over de begroting, dan hebben wij systematisch goud of zilver op het Europees podium van wanbeleid.”

Het beste moet nog komen, volgens onze premier?

(cynisch) “Welja, dan gaat het beste nog komen. God beware ons van wat dat zal zijn.”

“Vlaanderen is eigenlijk een entiteit die bijna los van dat hele Belgische moeras heel goed presteert. Die Vlaamse regering heeft ook grote hervormingen doorgevoerd. Niet altijd populair. Gedurfde hervormingen, nodige hervormingen. Het stikstofdossier, daar kauwen nu al drie jaar op. En samen met u stel ik vast dat de perceptie van heel die ploeg aan het verzuren is.”

“Wij hebben van meet af aan gezegd: “Ja, dit probleem ettert al decennia”. Men is ervan uitgegaan dat het altijd wel zou lukken. We zijn tegen de lamp gelopen. Vonnis na vonnis, arrest na arrest blijkt dat we naar een vergunningenstop gaan. Het angstwekkende voorbeeld van Nederland, waar ze er nu al zeven jaar in zitten, in die miserie. En je nog geen dakkapel meer vergund krijgt hè, in Nederland. Dat is de toestand daar, hè? Ja, dat noopt u om eindelijk door de zure appel te bijten.”

“Maar da's zuur, hè? En dat je natuurlijk partijen hebt die jarenlang mee dat pappen en nat houden-spel naar de landbouw hebben gespeeld en en middenveldorganisaties die zelfs een economische actor zijn geweest, mét verkeerde keuzes. Ja, dat is heel zuur, dat snap ik wel.”

“Alleen, door dat jaren te rekken is het niet beter geworden hè. We zullen er toch door moeten. En dus finaal hoop ik dat dat ons zal lukken begin volgend jaar. En dat we eigenlijk een palmares hebben dat je aan de Vlaamse kiezer echt wel kan verdedigen. Als je moet kiezen: wil je door een Vlaamse regering of een Vivaldi-regering bestuurd worden, lijkt mij de keuze vrij helder.”

Maar opvallend: u hebt geen kandidaat als minister-president?

“Een kandidaat voor de job van minister-president stellen wij op dit moment niet formeel voor, omdat wij volgens de peilingen niet de grootste zijn. En dan vind ik dat ook heel arrogant. Je moet naar de kiezer nu niet het gevoel uitstralen: “Ja maar, er gaat toch niks veranderen wat jij ook stemt. Wij doen gewoon verder en we vullen de postjes al in.”

“Een beetje nederigheid is wel gepast en eigenlijk ook wel het signaal: als u nog een N-VA'er als minister-president wilt, dan kan u best voor een N-VA'er stemmen.”

“Wij zien ook in de peilingen wat we zien. Als we al onze figuren, onze kopstukken optellen, in die unieke peiling komen we nog aan 30 procent. Maar in de andere peiling zitten we op 22 procent, dus 8 procent van de mensen die een N-VA'er wil zien besturen, stemt niet voor de N-VA. Ja, dat signaal moet je weleens aan die kiezer geven.”

“Het is niet dat je ons er gratis bij krijgt, hè. Als je N-VA-bestuur wil, moet je N-VA stemmen. En niet emotioneel vanuit woede stemmen, misschien op een extreme partij. En dan denken: die sterke broer, die extreme broer, die gaat dan met de slimme broer wel op pad gaan. Ja, dat is een beetje naïef. Zo zal het niet lopen. Wil je N-VA, dan zal je N-VA moeten stemmen.”

Hoe zit dat nu over samenwerken met het Vlaams Belang? Waarom onduidelijkheid daarover?

“Vlaams Belang zit in die peilingen hoog, dus ik snap dat journalisten daar altijd vragen over moeten stellen. U snapt dat dat oncomfortabel is, om daar altijd over te moeten spreken. Want in mijn ervaring, de partij waar je altijd over spreekt, die wint de verkiezingen. Het is niet mijn taak om een andere partij te helpen de verkiezingen te winnen.”

“Het groot probleem van Vlaams Belang lijkt mij te zijn dat ze federaal niet willen meedoen tot voor kort. Nu zegt meneer Van Grieken: “Ik wil uitgenodigd worden.” Dan vraag ik mij af: door wie is dat dan? Door Paul Magnette of wat dan ook? Hij zit daar een beetje verstrikt in zijn eigen spel, hè, want hij heeft jaren gezegd: “Op De Wever stemmen is op PS stemmen.” En nu zegt hij: “Ik wil uitgenodigd worden." Ja, maar door wie dan? Door de PTB? Door Ecolo? Door Magnette? Dat hij het eens zegt.”

“En denkt hij echt dat hij uitgenodigd gaat worden? Dat gaat niet gebeuren. Dus ja, ik denk, de kiezer die in Vlaanderen overweegt extreem te stemmen, moet de paradox begrijpen dat wij niet in een democratie leven. We leven in België, het zijn twee democratieën en een van die twee is heel, heel links. Die zitten te wachten op dat resultaat voor Vlaams Belang, want die willen gewoon Vivaldi II maken. Ze besturen al twaalf jaar zonder Vlaamse meerderheid. Die willen gerust verder doen, hè.”

Magnette zegt: “Groei is niet meer nodig. We moeten gewoon de welvaart herverdelen.” Dat wil dus gewoon zeggen: Vlaamse welvaart nemen en in Waalse putten kappen. Dat is welvaart herverdelen. En ja, die score van Vlaams Belang, voor hem dat een natte droom, natuurlijk. Want die gaat natuurlijk zeggen: “Ah, les extrêmes droites? ‘Tous ensemble’." Doe er dan nog wat Chinese spionnen en Russische spionnen bij, en hupla, ze gaan die zo aan de kant schuiven.”

“Men gaat altijd wel na een lange regeringscrisis een paar Vlaamse partijtjes vinden die daar weer aan willen meedoen. Vivaldi II is mogelijk. De Vlamingen moeten dat heel goed beseffen. Er zijn maar twintig Vlaamse zetels nodig en die zijn terug vertrokken.”

“Zelfs met de peilingen, die heel slecht zijn voor de Vivaldi-partijen en nog slechter moeten worden, kunnen die nog altijd verder.”

“Er is maar één democratisch feit dat dat kan verhinderen en dat is dat N-VA de verkiezingen zou winnen. En dan is het feest voorbij.”

“Dat is mijn probleem met Vlaams Belang. Ik kan er gewoon niks mee aanvangen. Dus u vraagt duidelijkheid? Allez, ik kan niet duidelijker zijn, ik kan er niks mee aanvangen. Overal waar de Vlaams Belang kiezer boos over is: migratie, te veel belastingen, werken loont niet... Het zit allemaal op het federaal niveau waar die partij niks gaat betekenen. De enige die daar kan inbreken, dat is de N-VA.”

Een game changer is ook wel de houding van cd&v. In 2019 wilden zij, met toen Koen Geens (cd&v), heel hard een staatshervorming. Vandaag lijkt dat niet meer prioritair. Dat betekent voor u een partner minder nog?

“Wel ja, meneer Mahdi, die koerst helemaal een andere richting uit. Da's heel, heel duidelijk. Ik zou dus ook duidelijkheid willen vragen: zijn cd&v en Open Vld nog bereid, en ook Vooruit trouwens, om nog eens met een Vlaamse minderheid te besturen? Daar moeten ze ook maar eens duidelijk over zijn.”

Het antwoord is volgens mij al gegeven.

“Is hij nog een goede democraat?” Dat vragen ze over mij, als ik zou overwegen met Vlaams Belang te besturen. Ik vind dat nogal cynisch. Ik heb nog nooit iets verkeerd gedaan. Zij besturen nu al twaalf jaar zonder Vlaamse meerderheid. Elke keer als je de vraag stelt “Ga je dan nog verder doen”, krijg ik geen duidelijk antwoord.”

“Nee, maar ik moet op andere vragen dan wel duidelijk antwoorden? Ja, dan denk ik gelijk oversteken hé. Als je van mij een engagement vraagt om eigenlijk de facto terug met jullie te besturen, daar komt het op neer.”

“Geef mij dan eens een engagement dat jullie de Vlaamse welvaart niet verder gaan verkwanselen door massaal met Franstalig links te gaan besturen zonder Vlaamse meerderheid en de Vlaamse democratie opzij te schuiven. In welk democratisch land in de wereld worden de twee grootste partijen opzij geschoven? Nergens gebeurt dat, alleen in Vlaanderen, door meneer Mahdi, door meneer Ongena en door Vooruit.”

Hebt u een hoogtepunt voor 2023?

“Het op koers kunnen houden van de Vlaamse begroting. Daar hebben we heel veel moeite voor moeten doen, want er was enorme druk om eigenlijk ook bij ons de teugels te laten vieren en de poorten open te zetten. Daar hebben we niet aan toegegeven.”

“Zelfs als je alles meetelt en je wijzigt geen beleid, komen wij netjes in de zwarte cijfers. In ‘26 en ‘27 gaan we duidelijk boven nul en daar ben ik echt wel heel trots op. Want dat was niet evident, hè.”

“Je hebt partijen die natuurlijk zeggen: “Ja, Vivaldi is zo slecht, dan hoeft Vlaanderen niet per se beter te doen. Dat is ook niet in ons belang.” Dus de druk is ongelooflijk geweest en daar hebben we aan kunnen weerstaan. Daar ben ik persoonlijk wel heel trots op.”

U heeft ook twee boeken gehad in de top tien afgelopen jaar?

“Ja, daar ben ik dan persoonlijk wel heel blij mee. Het ene is een ideologisch boek, Over Woke. Da's een beetje een uitgeschreven ideologische woedeaanval, maar toch een gepondereerd boek. Waarvan iedereen op voorhand zei: “Het gaat over niks.” Dus met andere woorden: “Het zal dan ook wel niet verkopen”. Maar er zijn toch 30.000 van verkocht.”

“Lezingenreeksen daarover hebben ook zeker tussen de 10.000 en de 15.000 mensen bijgewoond, wat niet min is. En de lezing op YouTube heeft ook tienduizenden kijkers gehaald. En je merkt dat het ook een jong publiek aanspreekt, dus ik was daar wel blij mee. Schot in de roos.”

“En dan, ja, ik ben eigenlijk historicus van opleiding. Ik heb ooit een echte job gehad, als academicus. Dus dat kriebelde al jaren om eens iets over Antwerpen te maken. Dat is dan totaal uit de hand gelopen. Een vuistdik boek, maar daar gaan we ook naar 15.000 verkochte exemplaren. Dat is boven alle verwachtingen, dus daar ben ik dan als mens wel heel blij mee.”

“Als mens maakt me dat wel heel blij. Je zou daar in principe van kunnen leven, moest de politiek stoppen.”

Ik dacht dat u de opbrengsten weggegeven had, voor een deel?

“Ik heb nog nooit één euro aan een boek verdiend. Da's heel principieel.”

“Ik word heel goed betaald. Om dan te zeggen ‘ik heb nog extra inkomsten nodig', dat is voor mij niet nodig. Dus alle opbrengsten zijn eigenlijk altijd weggegeven aan een goed doel.”

Maar zal woke niet het thema van de verkiezingen worden? Het zal iets anders zijn.

“Het rare is dat journalisten soms realiteiten creëren en je daarna op die eigen schema's afrekenen.”

“Ik heb de eerste dag bij de boekvoorstelling al gezegd: “Let op, dit is geen verkiezingsthema, dit is gewoon een ideologisch boek." Er zijn politici die nog geloven in ideologie, mens en maatschappijvisie, die daar zelfs veel over lezen en over schrijven. Dat gebeurt, hè? Ik weet dat het zeldzaam is geworden, maar het gebeurt. Geen flutboeken die ze voor de verkiezingen door iemand laten schrijven, maar échte boeken met échte ideeën.”

U heeft het nu over het boek van Alexander De Croo?

“Ongeveer over alle andere collega's, hè.”

Leest u die boeken van andere politici?

“Maar wie leest zo'n boeken?”

“Ik heb medelijden met u dat u zich daar moet doorworstelen. Het zijn boeken waarvan de uitgever zegt: “Als je er 800 zelf koopt, geef ik ze uit.” Die eindigen meestal in de kelder van het partijsecretariaat, hè? Dus destijds bij de Volksunie, op het moment dat Bert Anciaux eindelijk buiten was, hebben wij daar nog industriële hoeveelheden van Bert z'n prachtige boeken gevonden.”

“Niemand leest die, die boeken zijn ook onleesbaar. Ik pretendeer dat ik toch een ander soort auteur ben.”

“Ten eerste, ik schrijf die boeken zelf. Dat is al een groot verschil. En dat zijn geen verkiezingsboeken. Over Woke was nooit een verkiezingsboek. Dat is een boek omdat ik aanvoel dat zeker de jonge generaties worstelen met dat thema: “Is woke een volgende etappe, een emancipatiebeweging? Moeten we dat omarmen? Of is dat eigenlijk iets totaal anders?” Ik heb gezegd: nee, dat is totaal iets anders. En ik ga de samenhang van een aantal dingen duiden.”

“Ik merk dat er een enorme honger is naar dat andere verhaal, omdat de Vlaamse media dat ook niet brengen. Dus dat is Knack, De Morgen, De Standaard... Die redacties, die kan je morgen verwisselen en je zal het verschil niet zien. Dat is allemaal zo unisono. Dus een andere kijk op dingen, ja, daar is in Vlaanderen een enorme markt voor hè.”

“Extreemrechts roept en tiert en die trekken aan, maar ze hebben niks te vertellen. Kan er eens iemand ideologisch het vacuüm tussen de Wokisten en en de Trumpisten invullen? Dat heb ik geprobeerd. Het is een boek dat eigenlijk gaat over tolerantie.”

Ik kom tot de kern: over wat gaan de verkiezingen straks, volgens u?

“Dat is altijd moeilijk te voorspellen, omdat thema's onvoorspelbaar zijn. The events, my dear boy, the events. Maar ik denk dat het in essentie wel over welvaart zal gaan.”

“Elke Vlaming vandaag is ongerust is over de vraag: “Hoe gaat het hier de komende jaren gaan?” Mensen volgen niet alle OESO-cijfers, maar ze hebben een sterke intuïtie, hè? Ze weten wel dat wij op het podium staan van wanbeleid in de wereld. En iedereen voelt aan: dat kan zo niet blijven duren.”

“We gaan naar verzakking in onze welvaart en het zal ten nadele zijn van het noorden van het land. En dat zal zich altijd uiten in wat ik ‘het klavertje vier van ongenoegen' noem. Dat gaat dan over migratie waar men voelt dat het onze welvaart aantast. We organiseren dat niet goed. Ons energiebeleid waar we actief de welvaart afbreken. Kernenergie was een heel domme beslissing. Het idee dat gaan werken niet loont, is het derde thema dat je altijd op straat opnieuw oppikt. En natuurlijk, die begroting. Het is niet het persoonlijke geld van de mensen, maar het idee ‘ik betaal de hoogste belastingen ter wereld én we hebben de slechtste begroting’, die combinatie, mensen vatten dat niet. Dus die vier.”

“Als ik op straat ga, op een of andere manier komt het er altijd uit. Dat kan zeer onderlegd zijn of dat kan heel emotioneel zijn, maar het gaat altijd naar dat klavertje vier. En dan moet je altijd aan mensen uitleggen: ja, er zijn partijen in Vlaanderen die u gelijk geven, die betere ideeën hebben, maar die worden systematisch aan de kant geschoven.”

“En u wordt bestuurd door een minderheid die eigenlijk links is en die zich versterkt met een enorme linkse massa in Wallonië die nog aan het radicaliseren is, door de PTB. Wat Magnette nu vertelt over degrowth? Ja, dat is onwaarschijnlijk. In Vlaanderen staat niemand daar bij stil. Maar die man zegt letterlijk: “Onze economie moet niet meer groeien, we moeten gewoon de taart blijven herverdelen.” Dat is zo goed als openlijk zeggen… Dus nu, na zijn uitspraak over “Wij gaan liever vissen dan werken”, die gaat gewoon door op dat elan.”

Maakt dat ook niet voor een stuk de geloofwaardigheid van uw corebusiness moeilijk? Want het gaat bij N-VA over dat confederalisme. En dat gaat u toch met diezelfde Paul Magnette moeten doen?

“Dat is de paradox waar extreemrechts altijd op wijst, maar waar ze zelf ook natuurlijk geen antwoord op hebben. Buiten dan een revolutie, waar niemand in gelooft”.

Maar het is ook de praktische vraag: is het echt opnieuw met Magnette dan?

“Dat hangt nu eens helemaal van de Vlaamse kiezer af. Als die een situatie creëert waarin wij het initiatief kunnen nemen, daarvoor moet ik de grootste zijn. En waar de Vivaldisten in een toestand zitten dat ze niet meer durven voortdoen met Vivaldi omdat ze kletsen hebben gekregen, genre wat de peiling voor Open Vld aangeeft. Er mag nog iets af wat mij betreft.”

“Dan kan Vivaldi niet meer verder. Dan moét men naar mij komen. Dan zit ik natuurlijk in een machtspositie. En dan denk ik dat wij inderdaad naar grote structuurhervormingen gaan in dit land. Het institutionele hoort daar altijd bij wat mij betreft.”

“Omdat ik zeg: ja, dat ‘klavertje vier van ongenoegen’, je moet dat federaal aanpakken, maar alle Franstalige linkse partijen willen dat niet. Die willen een andere richting uitgaan. Ja, dan moet je eerst breken hè.”

“Dan moet je zeggen: laat ons dan toe om in het noorden te doen wat het noorden wil en doe in het zuiden vooral wat jullie willen. Dat wordt dan een soort van communistisch arbeidersparadijs. Het zal ook rap gedaan zijn, denk ik eerlijk gezegd. Maar dan moeten ze dat vooral maar doen.

“Ja, met wie ga je onderhandelen? Dat zal altijd de linkerzijde in Wallonië zijn, want die hebben 70 procent. Meneer Georges-Louis Bouchez is nog zo vriendelijk geweest om het op een fietsje in mijn stad te komen tonen. Wallonië is helemaal links. En dan denk ik: ja, dat is nu net wat ik al jaren zeg.”

Hebt u nog altijd geen contact met de man?

“Nee, ik heb zelf geen contact, maar dat is een kwestie van vertrouwen. Ik stel vast dat als je tegen hem spreekt, je evengoed in deze studio kan komen zitten. Ik denk zelfs dat hij in staat is om nog meer luisterbereik te genereren binnen het uur dan dat u dat kan. Dat is een compliment voor hem, maar het is geen aanval op u. Het is een compliment voor hem. Daar is hij algemeen voor bekend, dat hij niet de meest betrouwbare persoon is. En ik hou daar niet van.”

Wie de puzzel voor na de verkiezingen legt, ziet dat het gewoon infernaal wordt: met diezelfde Magnette en diezelfde Bouchez die u vorige keer ook al zo lang beziggehouden hebben. Kijkt u daarnaar uit?

(lacht) “Ja, maar ik heb u niet nodig om mij een depressie aan te praten, hè?”

“Dit is een buitengewoon ingewikkeld land. De opdracht waar we voor staan, die is gigantisch. Maar ik heb daar eigenlijk wel ongelooflijk veel zin in. Dat is misschien een beroepsmisvorming als historicus. Ik kijk veel naar de longue durée.”

“Als je op korte termijn kijkt, hoe staan we er nu voor? Ja, dat is om gillend buiten te lopen. Want die volgende regering zal een sanering moeten doen, onwaarschijnlijk. Dat zal pijn doen. Je zult dat ook tien jaar moeten volhouden om weer gezond te worden”.

Het is een soort Dehaene-inspanning, eigenlijk.

“In Antwerpen hebben we ook tien jaar moeten saneren, om nu te zeggen: we zijn kerngezond. Ik denk dat dit land dat ook kan. Zeker Vlaanderen kan dat, maar het zal niet gemakkelijk zijn. Maar ik heb daar wel ongelooflijk veel zin in, omdat ik natuurlijk op de longue durée zie: we gaan ergens naartoe.”

“De lange twintigste eeuw gaat naar een soort eindpunt. En dat eindpunt gaat ook een nieuw begin zijn. En daar wil ik wel graag bij zijn. Als ik daar het initiatief kan in nemen, dat is de kroon op mijn carrière, bij wijze van spreken. Daar werk ik eigenlijk al heel mijn leven naartoe en ik proef dat dat moment er zou kunnen zijn.”

“Het gaat over 2 à 3 procenten, niet meer. Als ik de laatste peiling bekijk, dan denk ik: moest ik in de kering 2 of 3 procent kunnen terugwinnen, dan zijn we in een situatie waar Vivaldi niet meer verder kan en waar meneer Magnette aan mijn deur zal moeten staan. En ik zal zeggen: “We gaan op basis van wat we in ‘19 hadden afgesproken (waar we zeer ver zijn gegaan toen) gaan we nu de zaak regelen.”

“En dat wil zeggen, het noorden gaat doen wat het noorden nodig heeft. En doe jij maar in het zuiden wat het zuiden nodig heeft. Als we dan tien jaar goed doorwerken, en dan ben ik klaar voor mijn pensioen, binnen een goeie tien jaar, dan zou ik dit land gezond en wel kunnen teruggeven. Net zoals ik mijn stad gezond en wel aan de Antwerpenaar nu kan presenteren.”

Wat wordt de verrassing in de campagne?

“Wat ik hoop is met name dat we die 2 à 3 procent in de kering kunnen pakken. En dus moet ik daarvoor een appel doen op zeker de Open Vld- en de cd&v-kiezers om te zeggen: kijk, als jullie voor die partijen stemmen, weet dan wat je gaat krijgen.”

“Dat zal nooit het centrumrechts beleid zijn waar je misschien aan denkt. Dat zal geen Vlaamse meerderheid zijn waar je als democraat toch van mag uitgaan. Dus denk daar nog eens goed over na.”

“En aan de andere kant, aan de extreme kiezers, zeg ik: ik begrijp uw woede, ik deel ze zelfs. Maar vanuit woede stemmen is zelden een goed idee. Want u gaat degenen helpen die u het meest verfoeit. En als die euro's vallen aan twee kanten van de Rubicon. Dan hoop ik dat ik de verrassing van de verkiezingen zou kunnen zijn. Ik heb mijn liedje al gekozen voor de verkiezingsavond. Dat zal dan Elton John zijn, I'm still standing.”

Ja, dat is wel een mooie plaat.

Vooral als ik zo de kranten lees, De Standaard, De Morgen… Het druipt er weer af.”

“Mijn overlijdensbericht is al zo vaak geschreven, maar de intensiteit van nu is toch opvallend. Het is “de zwanenzang”, “Het is ermee gedaan”, “he’s lost his marbles…” Ik kan ook niks goed meer doen blijkbaar.”

“Ooit was het anders. Ik heb een tijd gehad dat ik dacht van: ‘wat een blunder heb ik nu gedaan’. En dan las ik De Standaard en De Morgen, en dacht ik: ‘Ah nee, het was blijkbaar briljant!’ En nu is het net het omgekeerde. Eender wat je doet, alles wat je doet is altijd verkeerd. Het is altijd in het voordeel van het Vlaams Belang, als ik de analyses moet geloven.”

“Er is eigenlijk maar één ding in het voordeel van het Vlaams Belang, en dat is de linkerzijde in Vlaanderen. Dat is de grote cheering mob van het Vlaams Belang, samen met de Franstalige vrienden. En ze weten ook heel goed waarom.”

Goede voornemens voor volgend jaar?

“Ik moet fysiek uit het dal kruipen. Ik heb corona gehad met Pasen, voor de tweede keer. De ziekte viel mee, maar daarna? Ik geraakte er niet bovenop. Ik had volgens de longdeskundigen plotseling rokerslongen van een 70-jarige. Wat raar is als je vlak daarvoor nog een marathon hebt gelopen aan een redelijke tijd."

“Dat heeft me heel lang achtervolgd. Ik heb in het najaar een luchtweginfectie gehad die ook maar niet wilde overgaan. Nog nooit zoveel antibiotica moeten nemen. En ik heb thuis een roeimachine gekregen voor mijn verjaardag, dus ik heb de hint begrepen. We gaan terug uit het dal klimmen, fysiek.”