Action, Bol, Amazon en Lidl overtreden de regels rondom kindermarketing. Ze hebben als sluwe paashazen producten in hun winkels en webshops verstopt met daarop nog altijd bekende kinderidolen. Nou ja, verstoppen... Wij hebben ze begin maart al gevonden en zijn er snel mee naar de Reclame Code Commissie gegaan. Kinderidolen mogen helemaal niet op voedselverpakkingen staan! Eens te meer blijkt dat een wettelijk verbod op kindermarketing hard nodig is!

De illegale producten zoals we die konden kopen bij Action en Lidl

Natuurlijk is er niks mis met een chocolade paaseitje het komend weekend. Maar op diverse chocolade verrassingseieren en gevulde chocolade-eitjes staan al wekenlang de bekende kinderidolen Paw Patrol, Minions, Baby Shark en LOL Surprise!. Ik vind het echt te bizar voor woorden dat winkels nog altijd zo de fout in gaan. Het plaatsen van zogenaamde licenced media characters op voedingsmiddelen mag volgens de Nederlandse reclamecode al niet meer sinds juli 2020. Toch gebruiken producenten nog altijd idolen om de aandacht van jonge kinderen te trekken. Vanwege de manier waarop we het verbod op kindermarketing hebben geregeld weten de bedrijven dat er amper consequenties zullen zijn.

Vanwege de Paas-periode hebben we nog gevraagd om deze nieuwe klachtenzaken met urgentie te behandelen. Helaas is dat niet gelukt. De zitting waarin deze klachten worden behandeld is in mei, dus ver na Pasen. Een uitspraak laat vervolgens nog eens zo'n vier tot vijf weken op zich wachten. Producenten en verkopers kunnen zo willens en wetens hun illegale marketing gedurende de paasdagen doodleuk aanbieden.

Inmiddels hebben Amazon en een andere verkoper, BIP, al op onze klacht gereageerd en kiezen ze snel eieren voor hun geld. Uit de reactie van Amazon: "Amazon erkent dat de betreffende producten in strijd zijn met de RVV (reclamecode voor voedingsmiddelen) en dat Zaini/Bip deze niet op de website van Amazon had mogen zetten. Naar aanleiding van de door u ingediende klacht heeft Amazon de reclame-uiting van haar website verwijderd."  

Producten kunnen dus ruime tijd straffeloos in de schappen liggen, vorodat en als er überhaupt een klacht wordt ingediend. Bij veroordeling hebben bedrijven hun winst al binnen. Helemaal in het geval van seizoensproducten. Fabrikanten en verkopers vinden dit schijnbaar een aanvaardbaar risico!

De eieren zoals die bij Lidl te koop zijn geweest

Extra opvallend in dit dossier vind ik Lidl. In de winkels en in de folder vinden we namelijk chocolade-verrassingseieren met daarop Paw Patrol en Minions. Lidl heeft nota bene begin dit jaar aangegeven in haar nieuwe ‘Inkoopbeleid bewuste voeding’ dat ze eigenhandig alle kindermarketing verbiedt op ongezonde producten. In het document kun je lezen: “Voor deze levensmiddelen is bij Lidl absoluut geen marketing voor kinderen toegestaan: Chocolade- en suikerwaren, energierepen, zoete desserts, taarten, koekjes, gebak en andere zoetwaren, sappen, consumptie-ijs”.

Lidl maakt wel een voorbehoud: “Kerstmis, Pasen, Sinterklaas en Halloween zijn speciale gelegenheden in het leven van een kind en zijn dus geen weerspiegeling van de dagelijkse consumptiegedrag. Vandaar dat we voor deze gelegenheden een uitzondering maken.” Gezien dat pepernoten en paaseieren elkaar tegenwoordig bijna direct afwisselen op het schap is het zowat het hele jaar een uitzonderingspositie. Het eigenhandig instellen van deze uitzondering vrijwaart Lidl in ieder geval niet om reclame te maken met bekende kinderidolen.

De afgelopen jaren hebben we met succes fabrikanten voor de Reclame Code Commissie gesleept die nog altijd bekende kinderidolen inzetten. Groot nadeel van het systeem is dat het fabrikant voor fabrikant en product voor product moet. De uitspraak over één overtreder, geldt niet direct voor anderen.

Uit ons onderzoek in samenwerking met onderzoeksbureau Panteia van eind vorig jaar is al gebleken dat consumenten in Nederland onvoldoende worden beschermd tegen de negatieve invloed van reclames voor (ongezonde) voedingsmiddelen. Het rapport ‘Regulering van reclame voor voedingsmiddelen’ concludeert dat door de scheve verhoudingen binnen de Stichting Reclame Code de belangen van de industrie zwaarder wegen dan die van de consument. En dat kan nooit de bedoeling zijn, maar  de praktijk bewijst dus - helaas - het tegendeel!

P.S.: Vandaag, 7 april, is het Wereld Gezondheidsdag. Een dag die in het leven is geroepen door de Wereldgezondheidsorganisatie. Foodwatch zet zich met campagnes en acties in om onze voedselomgeving gezonder te maken. Iedereen heeft namelijk recht op veilig, eerlijk en gezond voedsel! Ons werk (extra) steunen? Dat kan hier. We zijn je dankbaar!